Erg naïef van Kalezic te denken dat hij Roda kon ombuigen.
De trainer maakte zijn technisch directeur uit voor autoverkoper en werd op straat gegooid. En zo mondde alweer een seizoen van Roda JC Kerkrade uit in chaos en verdeeldheid. Ook de nieuwe trainer kan zich opmaken voor een hachelijk avontuur.
Het seizoen 2015/16 was nog niet eens begonnen of de eerste scheurtjes tussen Darije Kalezic en Roda JC tekenden zich al af. De trainer was in zijn eerste weken bij de Kerkraadse club van de ene verbazing in de andere gevallen, zat vol ongeloof over een gebrek aan sturing en organisatie en liet in VI weten dat zijn nieuwe werkgever ‘niet Eredivisie-waardig’ was. Kalezic was er niet blij mee dat Wim Collard, toen nog enig directielid, tijdens de transferperiode van zijn vakantie genoot. De algemeen directeur liet de trainer per mail weten niet van zulke teksten gediend te zijn. Kalezic besefte dat hem een slopend jaar te wachten stond.
Na een verrassend goede competitiestart droomde Collard openlijk over ‘plek twaalf, dertien’ in de Eredivisie. Kalezic viel van zijn stoel en liet intern en in verschillende microfoons weten dat zijn directeur geen verstand van voetbal heeft. Binnen de kortste keren was duidelijk dat de trainer en de leiding van Roda zich volledig op elkaar hadden verkeken. Roda haalde een coach binnen vanwege zijn ‘duidelijke eigen visie’, maar het was blijkbaar niet de bedoeling dat hij die ook daadwerkelijk naar Kerkrade zou meenemen.
Een telefoontje naar Doetinchem was voldoende geweest. Daar stoorde Kalezic zich eveneens aan de emotionele bemoeienissen van bestuursleden met zijn werkzaamheden en bouwde hij een onzichtbare muur tussen het eerste elftal en de clubleiding. Bij Roda greep hij simpelweg terug op een beproefd recept. Dat geldt ook voor zijn speelwijze. Wie Kalezic al langer volgt, weet dat hij geen trainer is die het vermaken van het publiek hoog op de prioriteitenlijst heeft staan. Hij is een berekenende coach, het resultaat boven alles verheven. De doelstelling die Roda hem oplegde, was handhaving in de Eredivisie. Kalezic kreeg het voor elkaar en wist zelfs uit de play-offs te blijven. Volgens de leiding van Roda een prestatie die niet overschat dient te worden. Concurrenten faalden opzichtig en, een steeds terugkerend verwijt, het voetbal onder Kalezic was niet aantrekkelijk. Alsof je een tuinman inhuurt en dan klaagt dat hij de heg staat te snoeien.
Bommen slikken
De trainer zelf verkeek zich net zo goed: het was erg naïef van Kalezic om te denken dat hij in zijn eentje de destructieve patronen binnen Roda eventjes zou kunnen ombuigen. Ernest Faber verdiepte zich in de situatie in Kerkrade en wist genoeg: niet aan beginnen. Kalezic sloeg waarschuwingen van verschillende mensen in de voetbalwereld in de wind. Hij denderde als een olifant door de porseleinkast, ging voortdurend de strijd aan en brandde zichzelf volledig op. Niet zelden lag hij wakker van de problemen binnen Roda. Van de onkunde in de organisatie, het gebrek aan visie. Hij beleefde het zwaarste jaar in zijn trainersloopbaan. Wrang stelde hij vast dat zijn jonge jaren in een door oorlog getroffen gebied hem hielpen relativeren. Af en toe.
Na een seizoen lang ‘bommen slikken’, zoals hij het zelf omschreef, hield hij het niet meer na de slotwedstrijd tegen Willem II. Ook in dit geval ging hij beredeneerd te werk. Kalezic wist dat zijn rol bij Roda was uitgespeeld – hij moest gissen naar de plannen met de selectie voor het nieuwe seizoen – en besloot met een knal te vertrekken. Hij deed mensen van FOX Sports de suggestie vooral ook een vraag te stellen over zijn relatie met technisch directeur Ton Caanen. Zo kreeg Kalezic de kans om op tv nog één keer zijn gram te halen op zijn grote kwelgeest. ‘Je kunt wel zien dat hij zijn hele leven niet in aanraking is geweest met het eerste elftal van een betaaldvoetbalclub in Nederland. Misschien is hij vroeger te lang autoverkoper geweest’, vonniste de coach. Dat Caanen inderdaad een verleden heeft in de autobranche, en als leverancier van de leasewagens begin deze eeuw een voet tussen de deur kreeg bij Roda, deed voor de beleidsbepalers niet ter zake. Ook zonder zijn uithaal was het nog één jaar doorlopende contract met Kalezic verbroken, nu werd het al maanden voorgekookte besluit slechts bespoedigd. De trainer vertrok gefrustreerd en uitgeput. Maar boven alles opgelucht.
Hatelijke teksten
Alweer haalt een trainer niet de eindstreep bij de Limburgse Eredivisionist. Sinds de zomer van 2012 versleet de club alweer vijf trainers. Of het nou een ervaren coach (Ruud Brood) was of een aanstormend talent (Jon Dahl Tomasson), een bevlogen clubman (René Trost) of een strateeg van de Balkan (Darije Kalezic): stuk voor stuk beten ze zich stuk op Roda JC. De enige man die voldeed, was Rick Plum, die er als kortstondig interim-coach wonder boven wonder in slaagde zijn club naar de Eredivisie te loodsen. Vervolgens zou de redder van Roda weer terugkeren in zijn rol als assistent. Maar al in de eerste gesprekken met de club liet Kalezic weten dat niet te zien zitten. Hij zat niet te wachten ‘op een dolk in zijn rug’, zou hij daarbij hebben aangegeven.
‘Een verkeerde pass kon al genoeg zijn voor een scheldpartij. Enkele spelers waren bang voor de trainer’
De lezing van Kalezic is dat er binnen de muren van het stadion al langer onvrede leefde over het functioneren van Plum als assistent. Feit is dat de oud-speler van Roda JC met zijn ziel onder zijn arm rondliep tijdens de start van de voorbereiding en al gauw thuis kwam te zitten met spanningsklachten. Toen zijn arts hem later in het seizoen klaar achtte voor een reïntegratietraject bij het eerste elftal, verzette Kalezic zich daar fel tegen. ‘Ik pak hem bij zijn oren en gooi hem uit de bus’, zou de trainer hebben geroepen over een eventuele terugkeer van Plum.
De opmerking staat in het dossier met klachten dat de leiding dit seizoen verzamelde. Net als een aantal hatelijke teksten van Kalezic tijdens interviews en woede-uitbarstingen op het trainingsveld. ‘Een verkeerde pass kon al genoeg zijn voor een enorme scheldpartij’, aldus iemand uit de Roda-top. ‘Een aantal spelers was bang voor de trainer.’ Zijn ego werd gehekeld in de bestuurskamer. Het kleine Roda JC mag de handjes dichtknijpen met de grote Darije Kalezic, is wat de leiding constant kreeg ingewreven. Mogelijk kan het publiek straks meesmullen van alle details. Begin deze week had Roda nog geen akkoord bereikt met Kalezic over ontbinding van zijn nog één jaar doorlopende contract. Een eventuele arbitragezaak zou de reputatieschade voor alle betrokken partijen nog groter maken.
Tottenham Hotspur
Intussen is het aan Ton Caanen om een duidelijke sportieve koers voor de komende jaren te bepalen. In zijn eerste maanden bij Roda zorgde hij vooral voor een hoop onrust. Zijn aanstelling als technisch directeur voelde als een klap in het gezicht voor Kalezic, die zijn hoop had gevestigd op de komst van Han Berger naar Kerkrade. Roda vroeg het adviesbureau van de Utrechter de club door te lichten, liet voor tienduizenden euro’s een rapport met aanbevelingen opstellen en deed daar vervolgens niets mee. Cruciale zin in het document: ‘De leiding kiest telkens voor kennissen, waar ze voor kennis moet kiezen.’
Vlak daarna werd Ton Caanen aangesteld, een vertrouweling van commissaris Hessel Meijer. Een man die clubs over de hele wereld trainde – elf in de laatste tien jaar – en inderdaad, zoals Kalezic fijntjes aangaf, nog niet eerder technisch directeur was in Nederland. Hij tekende voor drie jaar. Een paar maanden eerder was Caanen nog trainer bij De Treffers in Groesbeek, waar het bestuur hem binnenhaalde om nieuw elan in de club te pompen. Dat lukte. Caanen trok als een wervelwind door de vereniging, presenteerde zich als een gelouterde topcoach en liet de ene na de andere theatrale speech los op zijn selectie.
In een app-groepje vermaken de spelers van De Treffers elkaar nog altijd met anekdotes en quotes uit het tijdperk-Caanen
Bestuursleden en voetballers van De Treffers waren de ronkende verhalen al gauw beu. In hun eigen app-groepje vermaken de spelers elkaar nog altijd met anekdotes en quotes uit het memorabele tijdperk-Caanen. Bijvoorbeeld over de talloze keren dat de coach repte over zijn uitstekende contacten in het Europese voetbal, onder meer met de leiding van Tottenham Hotspur. De mensen van De Treffers stonden met hun oren te klapperen toen de Limburger aangaf te willen bemiddelen over een eventuele samenwerking met de Engelse grootmacht. Dat vonden ze in Groesbeek toch wat te gortig.
Bij Roda waren ze wél gevoelig voor hetzelfde verhaal. De bewering van Caanen dat hij een krachtenbundeling met The Spurs van de grond zou kunnen krijgen, inclusief financiële injectie van 3,5 miljoen euro, was een van de redenen voor de club om hem aan te stellen. De nieuwe technisch directeur sprak de verwachting uit dat er snel een overeenkomst met Tottenham gesloten kon worden. Daarna mikte hij op het einde van 2015. Inmiddels is weer een half jaar voorbij en blijft onduidelijk of en wanneer een samenwerking nog van de grond komt. Ook bij de belangenvereniging Coaches Betaald Voetbal klinken schampere geluiden over de Limburger, sinds vorig jaar bestuurslid commerciële zaken. Collega’s wachten nog steeds op de zilvervloot met nieuwe sponsors die Caanen aankondigde. Zijn enthousiasme is zijn mogelijkheden nog weleens te snel af, zoveel is duidelijk.
Clash
Wie een beter beeld wil krijgen van Ton Caanen, kan een kijkje nemen op zijn ietwat megalomane website. De voormalige globetrotter uit Geleen schittert in een filmpje als succesvol family man, voetbaltrainer, hardloper en bedrijfsmotivator. Op de achtergrond klinkt heroïsche muziek. Liefhebbers kunnen Caanen inhuren als coach op allerlei gebieden. Zijn uitgangspunt: jij praat, ik luister. Samen gaan we aan de slag. De staf van Roda had het voorbije seizoen wat andere ervaringen. Zo bemoeide Caanen zich nadrukkelijk met de opstelling.
Tijdens het trainingskamp in Portugal kwam het tot een clash tussen de technisch directeur en de trainer. Caanen zei dat het de hoogste tijd was Tom Van Hyfte uit het elftal te gooien en te vervangen door Daniel De Silva, een Australisch jeugdinternational. Afkomstig uit het netwerk van Caanen. Kalezic zag ook wel dat de aanvallende middenvelder kan voetballen, maar achtte hem nog veel te licht voor de Eredivisie. Caanen bleef hameren op wijzigingen. Het kwam zelfs zover dat hij het trainerslokaal binnenviel met onder zijn arm een vel papier, daarop zijn opstelling voor de komende wedstrijd. De trotse Kalezic piekerde er niet over zijn oren te laten hangen naar de directeur. Hij hield vertrouwen in zijn aanvoerder Van Hyfte. Geen geweldenaar, wel een nuttige teamspeler. De ijverige Belg eindigde het seizoen als clubtopscorer met acht doelpunten.
Kalezic had geen enkel vertrouwen in de kwaliteiten van Caanen. Andersom was het niet veel anders, zeggen mensen die tijdens wedstrijden in de buurt van de ereplaatsen zaten. Daar kon je de technisch directeur luid horen afgeven op zijn trainer, met gevloek en al. In de businessruimtes uitte Caanen na wedstrijden ook volop kritiek op de tactiek en het wisselbeleid van Kalezic, waarna het dan natuurlijk nooit lang duurde voor de trainer daarvan op de hoogte werd gebracht.
In de winterstop overwoog hij al op te stappen. Een club in Polen bood een uitwijkmogelijkheid, maar Kalezic besloot zijn missie in Kerkrade toch af te maken. Het moet gezegd dat hij daarbij ook alle steun kreeg van hogerhand: liefst acht spelers werden in januari aangetrokken. Kalezic, de coach die intern al onder vuur lag én die ook de falende zomeraankopen Rostyn Griffiths en Gibril Sankoh naar Kerkrade had gehaald, kreeg alle ruimte om spelers te halen. Andere nieuwelingen kwamen uit het netwerk van Ton Caanen. Het was paniekvoetbal met grote risico’s, maar uiteindelijk resulteerde het tussentijdse lapwerk in het beoogde resultaat. Wat overblijft nu de vele huurlingen uitvliegen, is een selectie met een minimale transferwaarde. Voordeel voor Roda ten opzichte van voorgaande jaren is dat de club ditmaal gevrijwaard is van play-offs en nu meer tijd heeft om de spelersgroep voor het nieuwe seizoen samen te stellen. Minder gunstig is dat er nu dus eerst weer een trainer aangesteld dient te worden, waarbij het straks de vraag is of de nieuwe passant ook meteen een vrijbrief krijgt om allerlei spelers binnen te fietsen of dat er toch sprake zal zijn van clubbeleid.
Yannis Anastasiou
Binnen Roda wordt nu naar Kalezic gewezen als bron van de onrust van het afgelopen seizoen, wat de aandacht afleidt van de kern van het probleem. De grootste fouten werden ook het afgelopen jaar niet door de trainer gemaakt. Zwalkend beleid heeft opnieuw voor een hoop onrust gezorgd. Aan het einde van de rit is iedereen beschadigd. Caanen, Kalezic, maar de club nog het meest.
De nieuwe trainer wacht een hels karwei
Achter de schermen is de zoektocht naar een nieuwe trainer al een tijdje aan de gang. Vorig jaar moest er iemand komen met visie en discipline, nu is het vizier gericht op een people manager. Een vaderfiguur, zoals de vroegere succesnummers Sef Vergoossen en Harm van Veldhoven. Roda mag een reputatie hebben opgebouwd als kerkhof voor coaches, toch dienden de toekomstige slachtoffers zich na vorige week dinsdag alweer direct bij bosjes aan.
Begin deze week stonden er zes kandidaten op het lijstje, die van oud-spits Yannis Anastasiou al enige tijd omcirkeld. De 43-jarige Griek, clubloos sinds zijn vertrek bij Panathinaikos in november vorig jaar, staat open voor een terugkeer. Hij is het Griekse voetbal gewend en zal dus in Kerkrade niet zo snel in paniek raken. Maar als trainer is hij nog een onbeschreven blad in het Nederlandse betaalde voetbal. Bij Roda bewaren ze warme herinneringen aan zijn spelerstijd, toen hij gold als leidersfiguur en grote verbinder. In die laatste hoedanigheid hoeft hij zich bij het verdeelde Roda niet te vervelen.
Wie de nieuwe trainer ook wordt, één ding staat vast: hij kan zich opmaken voor een hels karwei.
“What a great day for football, all we need is some green grass and a ball.”
